تاریخچه پسته

تاریخچه پسته

تاریخچه پسته در ایران

پيدايش‌ پسته‌ در ايران‌ به زمان هخامنشيان یعنی به حدود ‌4000 تا 5000 سال‌ پيش‌ برمي‌گردد. تصور ميشود جنگلهاي وحشي و خودروي پسته در ايران حدود3 الی 4 هزار سال قبل اهلي شده و مورد كشت و كار قرار گرفته است و سپس از ايران به ساير نقاط جهان بخصوص كشورهاي اطراف درياي مديترانه منتقل گرديده است.

خاستگاه اولیه پسته به زمان هخامنشیان و نواحی کرمان نسبت داده شده است. پس از اسلام قم به عنوان مهمترین ناحیه پسته خیز ایران معرفی شده است. پیشینه تاریخی آن به نیمه اول قرن هجری می رسد و اولین نوشته ها درباره پسته دامغان، سمنان و قزوین به قرن هفتم و پسته کاری در کرمان به قرن 12 نسبت داده شده است. هم اکنون پسته های ایرانی براساس پیشینه تاریخی، حمل و نقل و منطقه تولید به نام همان محل نامگذاری شده اند نظیر پسته دامغانی، قزوینی، راوری، سبزواری و قمی. البته قابل ذکر است علاوه بر موارد ذکر شده پسته بر اساس شکل نیز تقسیم بندی هایی دارد. ارقامی نظیر: ممتاز ( خندان ) ، بلوچی، کله قوچی، سفید پسته، سبز پسته و خنجری. این ارقام مختلف پسته زمان های رسیدن متفاوتی دارند و به انواع زودرس و دیررس تقسیم می شوند که انواع زود رس اواخر مرداد و دیر رس در اوایل مهر می رسند. پسته یک میوه گرمسیری است. این محصول در سال 1737 میلادی توسط فردی به نام ( لینه ) از اسپانیا تحت نام علمی ( آناکاردیاسی ) ( anacardiacae ) نامگذاری شده است. درخت پسته برخلاف بادام و گردو جزو درختان دوپایه است و نر و ماده آن از یکدیگر جدا است. پسته از میوه هایی است که یک سال بارور و سال بعد کم بارتر است. پیدایش پسته در ایران به 4000 سال پیش بر می گردد. درخت پسته در زبان های یونانی، لاتین، اروپایی، عربی، ترکی، روسی، ژاپنی و دیگر زبان ها از نام ایرانی آن گرفته شده است. نام درخت این محصول هنگامی که به ایران وارد شد، در زبان پارسی “پیستاکو“ بود و سپس به ( پسته ) تبدیل شده است،کلمه لاتین pistachio مشتق شده از همین کلمه است. باغهای پسته در ایران از همان زمان پایه گرفته است.

دکتر فانلری لفظ فارسی پسته را از مردم نواحی شمال کرمان و کلمه پسته یک واژه ایرانی بسیار کهن است که از گویش مردمان مستقر در محدوده پسته خیز ایالات کرمان منشا گرفته است

نظر شما